Natuurvriendelijk bosbeheer
Gevarieerde bossen zijn belangrijk voor veel dieren en planten en daarmee biodiversiteit. Variatie in leeftijd van de bomen, een afwisselende structuur, veel dood hout en een rijke ondergroei van struiken, varens en kruiden zijn de kenmerken van een biodivers bos. Vaak is dit een oud bos en met tijd wordt het bos steeds biodiverser.
Beheer
Het beheer van het bos moet erop gericht zijn om zoveel mogelijk structuur, variatie en gelaagdheid te creëren. Een biodivers bos:
- heeft een rijke onderlaag en onderbegroeiing van struiken, jonge bomen, mossen en kruiden;
- bestaat uit Nederlands afkomstige, inheemse bomen;
- heeft veel verschillende soorten bomen (>5 soorten);
- heeft zowel oude als jonge bomen, inclusief stervende bomen en dood hout.
Ziet het bos er al zo uit? Dan is niets doen de beste actie voor biodiversiteit. Maar ontbreekt een van deze factoren, dan kun je overgaan op een of meer van de volgende beheermaatregelen. Kijk wel altijd uit bij bomenkap voor vogelnesten en vleermuizen; sommige naaldbomen zijn bijvoorbeeld favoriete nestlocaties van beschermde roofvogels.
- Bij dominantie van uitheemse bomensoorten. Het rooien of kappen van uitheemse (niet uit Nederland afkomstige) bomen. Dit kun je het beste in stappen doen, zodat niet het hele bos gelijk verdwijnt. Niet alle uitheemse bomen hoeven gekapt te worden; als de uitheemse bomen niet dominant zijn, zullen inheemse soorten ze vanzelf verdringen na genoeg tijd.
- Bij eentonig bos met veel dezelfde soort en dezelfde leeftijd. Dit type bos komt vooral voor bij relatief recente aangeplante bossen en is vaak goed te herkennen aan de rechte aanplantrijen. In dit soort bos is het slim om periodiek een boom hier en daar te rooien of te kappen. Dit heet dunnen. Zo ontstaan er open plekken met meer variatie in het bos. Dit werkt ook goed als het bos te dicht op elkaar geplant is.
- Geen dood hout/oude boomstammen. Laat dood hout en/of enkele gekapte bomen liggen en laat zieke bomen die geen gevaar vormen staan. Staand dood hout is bijvoorbeeld cruciaal voor spechten.
Bij aanplant van nieuw bos is het belangrijk om inheemse bomen die passend bij het gebied zijn te kiezen. Hieronder zijn suggesties opgenomen.
Of ga direct naar: