Aanpak personeelstekort: greenkeepers ‘maken’ in plaats van ‘vinden’
25 maart 2024
Door Jørg van Caulil
Jannes Landkroon, de voorzitter van de Nederlandse Greenkeepers Associatie (NGA), pleit voor een duurzame aanpak. Met een groter mandaat voor de hoofdgreenkeeper. “Clubs en banen vissen nu te veel in dezelfde beperkte vijver.”
In vrijwel alle sectoren is de historische krapte op de arbeidsmarkt merkbaar. Wat in de concurrentie om schaarse krachten niet helpt, is dat 'greenkeeper' voor veel mensen een volslagen onbekend beroep is. “Raar eigenlijk,” stelt Landkroon, “dat de beroepsgroep die de vierde sport van Nederland mogelijk maakt zo onderbelicht is.”
De sector heeft daarom volgens hem behoefte aan ambassadeurs die een zelfbewust profiel van hun beroep uitdragen. “Ik weet zeker dat mijn jongens op een feestje trots vertellen wat ze die week allemaal gedaan hebben op hun werk. Zij zien zichzelf niet zomaar als grasmaaier. Nee, zij maken het verschil. Dat is een andere identiteit die je meegeeft. Je moet er als hoofdgreenkeeper voor zorgen dat de mensen uit je team het hele jaar door enthousiaste verhalen vertellen, ook online, waardoor andere potentiële werknemers geïnteresseerd raken.”
"Ik vind dat we beter greenkeepers kunnen maken in plaats van proberen ze bij elkaar te vinden"
Hoe groot is de vraag naar greenkeepers? Uit een enquête van vakblad Greenkeeper bleek dat 86 procent van de banen in 2023 problemen had om geschikte greenkeepers te vinden en dat 90 procent verwachtte in 2024 behoefte te hebben aan versterking van hun greenkeepersteam. De NGA inventariseerde een aantal jaren terug dat er in Nederland ongeveer duizend greenkeepers werkzaam zijn. Dat zijn beroepsgreenkeepers plus seizoenskrachten. “We hebben in onze branche dus ook weer niet heel veel mensen nodig om het personeelsbestand op peil te hebben”, relativeert Landkroon.
“Clubs en banen vissen nu te veel in dezelfde beperkte vijver. Dan haal je een greenkeeper weg bij de ene baan, maar ontstaat er een tekort bij een ander team. Dat is geen structurele oplossing voor onze branche. Ik vind dat we beter greenkeepers kunnen maken in plaats van proberen ze bij elkaar te vinden.”
Mandaat hoofdgreenkeeper
In die benadering is volgens NGA-voorzitter Landkroon een belangrijke, proactieve rol weggelegd voor de hoofdgreenkeeper die in zijn ogen, meer dan nu vaak het geval is, een mandaat moet krijgen om zijn team te versterken. Landkroon, zelf werkzaam als hoofdgreenkeeper bij de Utrechtse Golfclub Amelisweerd, profiteert bijvoorbeeld van zijn goede contacten bij re-integratie- en uitzendbureaus. “Zodra er in de regio Utrecht een geschikte kandidaat is, denken jobcoaches als eerste aan mij want ze weten dat wij goed zijn in re-integratietrajecten. Die goede naam hebben wij opgebouwd.”
Zo heeft hij momenteel iemand vanuit een re-integratietraject in zijn team die alle facetten van het vak nog moest leren. “Maar dat gaat prima. Het is niet allemaal rocket science wat we doen. De eerste zestig procent van het werk heb je zo onder de knie, de laatste veertig procent is moeilijker en vergt meer opleidingstijd. De vraag is ook: heb je in je team allemaal greenkeepers nodig die op een gegeven moment ook de greenkeepersopleiding volgen en mogelijk ook de cursus voor hoofdgreenkeepers, of heb je mensen nodig die helpen met het golfbaanonderhoud? Uiteindelijk kunnen die mensen, als ze die ambitie hebben, uitgroeien tot greenkeeper.”
Carrièreswitch
Meer zij-instromers volgen de opleiding tot greenkeeper. Het begin van hun opleiding valt meestal samen met de aanvang van hun baan. Ook Landkroon verwelkomt een nieuwe kracht die zijn hr-functie in het bedrijfsleven wil inruilen voor een baan in de buitenlucht. De hoofdgreenkeeper is ervan overtuigd dat in die doelgroep een groot potentieel ligt voor zijn sector.
“Veel mensen denken na over een carrièreswitch. Mensen die elke dag van achter een bureau uit het kantoorraam naar een grijs gebouwencomplex staren. En zich afvragen of ze dat ook de laatste tien jaar van hun werkzame leven willen blijven doen. Veel mensen blijven zitten omdat ze de goede voorwaarden niet kwijt willen raken. Ik heb nu iemand die uit die gouden kooi wil breken. Hij accepteert dat hij minder gaat verdienen en kiest voor zijn eigen geluk.”
Grijs potentieel
Landkroon werkt eveneens al jaren samen met een uitzendbureau voor 65-plussers. Hij had een periode een oud-meubelmaker die rangeballen opraapte en iemand die drie ochtenden in de week tuinwerk deed. Nu beschikt hij via dit uitzendbureau over een voormalig gebouwmanager die de greens maait en het dauwvegen voor zijn rekening neemt.
Pensionado’s vormen een steeds grotere groep om personeelstekorten mee op te vangen. Meer mensen werken door als ze de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, meldt ABN Amro in een recent rapport. Ruim een kwart meer dan tien jaar geleden. Vooral de laatste jaren komen er meer werkende ouderen bij en de verwachting is dat deze trend doorzet. Nederland staat inmiddels in de Europese top qua werkende ouderen.
Landkroon speelt ook met een idee dat hij eerder al eens opdeed in een gesprek met de Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG), die leden heeft die na hun vijftigste liever fysiek iets minder zwaar werk zouden willen doen. “Die krachten zouden wij heel goed kunnen gebruiken op de golfbaan. Misschien kunnen we een systeem bedenken waarin we voor deze groep een interessante transfer kunnen organiseren”, denkt hij hardop.
Promotievideo’s
De Nederlandse Greenkeepers Associatie wil mensen met gerichte promotievideo’s warm maken voor het vak van greenkeeper. De eerste video ('Greenkeeper, meer geschikt dan je denkt!') richt zich met name op herintreders en wordt beschikbaar gesteld aan het UWV. De NGA verzorgt in april 2024 een presentatie over greenkeeping aan jobcoaches van het UWV, zodat zij de golfbanen in hun regio straks boven aan hun bellijstjes hebben staan voor geschikte kandidaten. Het streven van de NGA is dat in iedere regio minstens één golfbaan belangstellende herintreders in de praktijk kennis laat maken met het beroep van greenkeeper.
Meer promotievideo’s volgen. Een van die video’s zal op jongeren gericht zijn. Dit jaar al ontwikkelt de NGA een PowerPoint-presentatie waarmee greenkeepers op scholen hun vak kunnen promoten onder toekomstige generaties op de arbeidsmarkt. In een latere fase kan iedereen deze presentatie downloaden op de website van de NGA. “Ik weet dat ook aannemers scholen bezoeken, maar het mooiste zou zijn als we allemaal met één goed verhaal het land in gaan.”
Want de NGA-voorzitter houdt graag het gemeenschappelijk belang in het oog. Het team van Amelisweerd heeft bijvoorbeeld op dit moment geen vacature voor een greenkeeper. Maar als Landkroon toch een belangstellende ontvangt, stopt het niet met de mededeling dat hij helaas geen plaats heeft. “Vervolgens ga ik alle banen in de omgeving bellen. Net zolang tot ik een plaats gevonden heb. Enerzijds voorkom ik daarmee dat ik later zelf iemand uit mijn team verlies aan die baan. Maar nog belangrijker vind ik dat wij als hoofdgreenkeepers aan de hele sector denken.”
Bekijk hier de promotievideo 'Greenkeeper, meer geschikt dan je denkt!'
Nodig scholen uit op de golfbaan
Als club of baan kun je scholen uitnodigen om jongeren kennis te laten maken met beroepen op de golfbaan. Een goed voorbeeld is Golfbaan Bentwoud in Benthuizen dat studenten van de Boskoopse hoveniersopleiding heeft ontvangen. In het clubhuis vertelde de hoofdgreenkeeper wat meer over de golfbaan. Daarna gingen de studenten mee de baan in, waar ze uitleg kregen over de onderhoudswerkzaamheden en een kijkje namen in de werkschuur. De studenten mochten ook zelf een bunker aanharken. Na de uitgebreide rondleiding kregen de studenten ten slotte een golfclinic aangeboden op de driving range. Bentwoud wil op deze manier graag vertellen wat greenkeeper inhoudt en de liefde voor het vak overbrengen, aldus directeur Carla Prins-Laban op de website van Golfbaan Bentwoud.